آشنایی با گوگل پژوهشگر(Scholar Google) و ترفندهای پیشرفته جستجو در آن

گوگل پژوهشگر (Scholar Google): چرایی استفاده و کاربست

گوگل پژوهشگر یا Scholar Google ابزار توانمندی است که توسط قدرتمندترین موتور جستجوی جهان یعنی گوگل برای استفاده پژوهشگران دانشگاهی توسعه یافته است. امروزه به لطف فناوری اطلاعات و ابزارهای متعددی که مبتنی بر مقتضیات این عصر توسعه یافته‌اند، فرآیند انجام بسیاری از امور دچار تحولات اساسی شده است. در این میان «پژوهش» به عنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه جوامع و کشورها از این قاعده مستثنا نبوده و ابزارهای متعددی به منظور تسهیل، تسریع و ارتقاء کمیت و کیفیت فرآیند پژوهش و خروجی‌های مرتبط با آن در کنار ابزارهای سنتی و حتی فراتر از آن‌ها ایفای نقش می‌نماید. از این رو برای هر پژوهشگری لازم است علاوه بر آشنایی با ماهیت پژوهش و فرآیند آن، تسلط کافی بر ابزارهای پژوهش نوین داشته باشند. از جمله مهمترین ابزارهای فعلی که به صورت رایگان در بستر اینترنت در اختیار بوده و کارکردهای متعددی را برای پژوهشگران به همراه دارد گوگل پژوهشگر می‌باشد. در این مقاله سعی شده است تا به اختصار عمده توانمندهای این ابزار معرفی شده و چگونگی کاربست این توانمندی‌ها تشریح گردد.

گوگل پژوهشگر (Scholar Google) چیست؟

گوگل پژوهشگر ابزاری به منظور جستجوی منابع پژوهشی شامل کتاب‌ها، مقالات نشریات، کنفرانس‌ها، فصول کتاب‌ها و پایان‌نامه‌ها از میان طیف وسیعی از منابع موجود در بستر وب می‌باشد. نتایج جستجو بر اساس میزان ارتباط و نزدیکی منابع یافته شده با عبارت جستجو نشان داده می‌شود. البته لازم به ذکر است امکان مرتب نمودن نتایج جستجو بر اساس تاریخ نیز وجود دارد. به منظور آگاهی کاربران با تعداد منابع موجود، گوگل پژوهشگر تعداد منابع یافته شده را نیز نمایش می‌دهد. در نتایج نمایش داده شده، به صورت پیش‌فرض «اختراعات ثبت شده» یا Patent و همچنین «استنادها» یا Citation نیز اعلام می‌گردد که توضیحات بیشتر در این خصوص در بخش‌های آتی شرح داده خواهد شد. همچنین به سادگی و با استفاده از منوهای سمت چپ نتایج، امکان محدود کردن نتایج حاصله بر اساس بازه‌های زمانی مختلف فراهم شده است که این موضوع قابلیت بسیار مهمی در انجام «مرور ادبیات» یا Literature Review قلمداد می‌شود.

گوگل پژوهشگر: تنظیمات پیش‌فرض جستجو

بسیاری از پژوهشگران معمولا این سئوال را از ما می پرسند که تنظیمات پیش فرض گوگل پژوهشگر چیست و چگونه می­توان آن را تغییر داد. مهمترین تنظیمات پیش فرض گوگل پژوهشگر جستجو عبارتند از:

• عدم حساسیت به بزرگ و کوچک بودن حروف کلمات جستجو
• کلمات جستجو با رابط «و» یا and با یکدیگر ادغام می‌شوند
• «کل متن» یا full text منابع پژوهشی شامل استناد و چکیده جهت یافتن نتایج جستجو می‌شوند.

در ادامه تنظیمات پیشرفته تری برای گوگل پژوهشگر در لابلای مباحث ارائه خواهد شد.

مهمترین ترفندهای کاربردی در گوگل پژوهشگر

مهمترین ترفندهای کاربردی در گوگل پژوهشگر به شرح ذیل می‌باشند:

• در صورتی که از کاراکتر «~» بلافاصله پیش‌از کلمات کلیدی استفاده گردد، جستجو به همراه واژگان مترادف انجام می‌شود.
• در صورت بکارگیری کاراکتر «"» قبل و بعد از عبارت جستجو، منابعی که کل عبارت را شامل شوند نمایش داده می‌شوند.
• در صورت درج عبارت «OR» بین کلمات جستجو، منابعی که شامل حداقل یکی از کلمه‌ها باشد نمایش داده می‌شوند.
• استفاده از کاراکتر «-» بلافاصله قبل از کلمات جستجو، منابعی را شامل عبارت مربوطه نشود را نشان می‌دهد و استفاده از کاراکتر «+» بلافاصله قبل از کلمات جستجو، منابعی را شامل عبارت مربوطه شود را نشان می‌دهد.
• درج عبارت «intitle:» منابعی را که عبارت جستجو در عنوان آن آمده باشد را اعلام می‌کند.
• درج عبارت «author:» منابعی را که عبارت جستجو در نام نویسنده آن آمده باشد را اعلام می‌کند.

گزینه‌های پیشرفته در گوگل پژوهشگر

در گوگل پژوهشگر سه گزینه وجود دارد که گزینه اول به اعلام رتبه و جایگاه نشریات بر اساس شاخص‌های «h-index»، «h-core»، «h-median»، «h5-index»، «h5-core» و «h5-median» در خلال سال‌های مختلف می‌پردازد. گزینه دوم تنظیمات پیشرفته گوگل را شامل می‌شود که یکی از مهمترین این تنظیمات تعیین فرمت خروجی استناد متناسب با نرم‌افزار مدیریت منابع (نظیر «BibTex»، «EndNote»، «RefMan» و «RefWorks») می‌باشد. گزینه سوم نیز ابزارهای جستجوی پیشرفته نظیر «تعیین محل جستجو(عنوان/تمام متن)»، «جستجو در نام نویسندگان» و «بازه زمانی جستجو» را در اختیار قرار می‌دهد.

نحوه ایجاد پروفایل در گوگل پژوهشگر و مزایای آن

گوگل امکانی را فراهم نموده است که با استفاده از یک نام کاربری و رمز عبور بتوان به تمامی محصولات گوگل که گوگل پژوهشگر نیز شامل آن می‌شود استفاده نمود. با در اختیار داشتن این صفحه «مقالات منتشر شده توسط پژوهشگر»، «تعداد استنادهای دریافتی هر پژوهشگر به تفکیک سال‌های مختلف و هر یک از مقالات»، «شاخص‌های h-index و i10-index پژوهشگر»، «همکاران پژوهشی پژوهشگر» قابل رویت بوده و امکان «دنبال کردن یا follow فعالیت‌های پژوهشگر» و همچنین «ایجاد کتابخانه شخصی» فراهم می‌گردد.

منابع

http://scholar.google.com/intl/en/scholar/about.html